Hạt mè (hay còn gọi là hạt vừng), theo y học cổ truyền thì vừng đen có tác dụng làm đẹp da và giúp tóc lâu bạc, ngoài ra đây còn là dược phẩm hữu hiệu chữa được nhiều bệnh.
Đông y coi vừng đen hay mè là một vị thuốc bổ, có vị ngọt, tính bình; vào các kinh can, thận, phế và tỳ.
Có tác dụng cường thân, nhuận ngũ tạng, đại bổ can thận, chống lão suy, làm đen râu tóc, sáng mắt… Thường dùng chữa các chứng suy nhược như tóc bạc sớm, huyễn vận (hoa mắt chống mặt do suy nhược), lưng gối đau mỏi, đại tiện táo bón… Trong 100g hạt vừng đen có 21,9g protein (chất đạm); 61,7g lipit (chất béo); 7,3g gluxit (chất đường bột), 660 Kcalo nhiệt lượng; 564 mg canxi; 368g photpho; 50mg sắt; 0,85mg vitamin B1; 0,18mg Vitamin B2; 7,3mg niacin; ngoài ra còn có folic acid, saccharose, pentose, hắc sắc tố… Đặc biệt, hàm lượng vitamin E trong hạt vừng rất lớn, đứng hàng đầu trong các loại thực phẩm, trong 100g vừng đen có tới 5,14mg vitamin E.
Mè đen có tác dụng hữu hiệu đối với các vấn đề về tiêu hóa như nhuận tràng, trị táo bón, khó tiêu. Chọn mè tươi ngon tại nơi bán đáng tin cậy, về nhặt sạch rồi đãi qua với nước. Để ráo rồi cho vào chảo rang chín. Khi hạt mè phồng lên và nổ lách tách nghĩa là đã chín, lưu ý không để lửa lớn để tránh mè bị cháy. Đem xay nhuyễn rồi trữ trong hũ sạch để chế biến thành nhiều món ngon.
Cách thông dụng nhất là nấu chè mè đen (còn gọi là chí mà phù). Mè đã chín và xay nhuyễn hòa với một ít nước lọc cùng với bột sắn dây hoặc bột nếp, cho lên bếp đun sôi, thêm một ít đường rồi nhấc xuống. Món này trị táo bón hiệu quả, có thể ăn một chén trước khi đi ngủ mỗi ngày. Người Nam bộ thường cho thêm nước dừa hoặc sữa vào cũng rất ngon.
Đối với người lớn tuổi thì cho bột mè đã xay nấu cùng với khoai mỡ hoặc với gạo tẻ thành món cháo dùng mỗi ngày đều rất tốt. Những người trẻ nếu không có thời gian thì có thể trộn hạt mè đen đã rang với đậu phộng giã nhuyễn cùng một ít muối, tiêu, thành loại gia vị ăn cùng cơm hoặc xôi mỗi ngày.
Đối với thai phụ ít sữa, dùng vừng rang trộn với với ít muối, dùng ăn hàng ngày. Món bánh tráng vừng đen ăn kèm với các món mì Quảng, chả cá… vừng vàng còn dùng để rắc vào các món gỏi măng, thịt nướng… cũng là cách có thêm sinh tố E, canxi và các loại chất béo có lợi cho cơ thể. Ngoài ra, mè đen còn là thực phẩm giúp tiêu hủy các loại giun sán trong đường ruột, vì vậy mỗi gia đình đều nên dự trữ loại thực phẩm này.
Đông y dùng mè đen như một vị thuốc giúp đen tóc bên cạnh hà thủ ô. Mè đen còn giúp trị mụn nhọt, làn da mềm mại. Do đó, bên cạnh việc dùng trực tiếp mè đen còn có thể dùng dầu mè để thay thế các loại dầu ăn khác trong chế biến. Dầu mè cũng rất thân thiện với trẻ em do chứa nhiều vitamin E, B và can xi.
Trang Chủ 